Asset Health: Is het geheel zo gezond als de som der onderdelen?

Natuurlijk is het goed om te weten hoe het er voorstaat met de Asset Health van de kritische onderdelen van je fabriek of installatie. Maar je kunt dat niet los zien van de gezondheid van het geheel, van de processen. Daarom is het essentieel te kijken naar de samenhang, die op verschillende aggregatieniveaus inwerkt op het functioneren. 

Healthy? Het is maar vanuit welke kant je ernaar kijkt.

Bij aggregatieniveaus hebben we het over systemen die samen een groter geheel vormen. De gezondheid van een fabriek wordt (mede) bepaald door de gezondheid van de onderdelen en de systemen. Laat ik het uitleggen aan de hand van de auto die ik in de eerdere blogs over Asset Health als metafoor gebruikte…

Die oude Mercedes staat symbool voor een fabriek. De gezondheid van het geheel is afhankelijk van die van de onderdelen: bij de auto gaat het onder meer om de waterpomp, de radiateur, de startmotor en de motor. Die assets vormen samen een van de systemen die bepalend zijn voor het functioneren van de auto. In dit geval heb je het over de aandrijflijn. Voor de totale ‘Plant Health’ kijk je naar de afzonderlijke onderdelen én naar de systemen die ze vormen.  In de context van een fabriek is de Asset Owner geïnteresseerd in de “Plant Health”. De Asset Manager rapporteert deze aan de hand van de “System Health” (het werkveld van de Proces Engineers) en de Asset Health (het werkveld van de Asset Experts).

Is er sprake van een familiekwaal? En hoe belangrijk is die voor jouw gezondheid?

Doet zich een storing of ander probleem voor, dan kun je aan de hand van wegingsfactoren de ernst vaststellen. Hapert de startmotor, dan is nog niet per se de hele aandrijflijn de showstopper. Als de auto rijdt, heb je die startmotor niet nodig. Maar wél op het moment als je die aandrijflijn nog aan de gang moet krijgen. Maar aanduwen is in dat geval ook nog een optie… Als de motor olie lekt, is er ook nog geen acuut ingrijpen nodig – de auto brengt je nog steeds naar je bestemming – maar je weet dat er wel iets moet gebeuren, want anders loopt die motor onherroepelijk in de soep. En dan komt de auto stil te staan. Lees: de hele fabriek. 

Dat laat zien dat niet alle assets even belangrijk zijn voor het bedrijfsproces. Ze hebben een bepaalde bewegingsfactor, in fabriekstermen kritikaliteit genoemd.

Om goed in te kunnen schatten hoe kritiek de System Health is, heb je kennis nodig van dat systeem én van de plaats en het belang van dat systeem voor het gehele proces. 

Waar System Health in het schema horizontaal werkt, is er ook een verticale aggregatie: Population Health. Daarbij gaat het om onderdelen die in meerdere systemen worden toegepast. Dan hebben we het over specialistische kennis van Asset Experts. In het voorbeeld van startmotoren: dit merk en type komt na 100.000 keer starten aan het eind van zijn technische levenscyclus. Die informatie is van belang voor alle systemen waar zo’n startmotor deel van uitmaakt.

Waarom was Asset Health ook alweer belangrijk? Juist, goede besluitvorming!

Het is een open deur dat het van belang is om al die health informatie bij elkaar te brengen. Dat vereist samenwerking tussen de genoemde rollen en regie hierop. Het is een typische regierol voor de Asset Manager.  

Op basis van het beeld van de gezondheid, van de assets, de systemen en de complete fabriek, kun je goed geïnformeerde life-cycle beslissingen nemen, zoals het onderhoud, de vervangingen en verbeteringen. Het is de taak van de Asset Manager om die beslissingen te nemen en bij dilemma’s hierover in overleg te treden met de Asset Owner (vaak de plant manager) om een risico-gebaseerd besluit te nemen.

Belangrijk daarbij is ook hoe kritisch de auto of fabriek daadwerkelijk is. Heb je de auto nodig voor je werk of gebruik je ‘m om er op zonnige zondagen met de kap open tochtjes mee te maken? Het is aan de Asset Owner om de grenzen van risico acceptatie aan te geven, en vervolgens aan de Asset Manager om dat te vertalen naar acceptatiegrenzen voor Asset Health en System Health.

Om de Asset Health te bepalen, is het belangrijk deze assets te begrijpen.

Om de gezondheid van assets te bepalen, is het vaak belangrijk om te begrijpen hoe deze assets kunnen falen. De FMECA (Failure Mode Effect and Criticality Analysis) is een methode die vaak wordt gebruikt om de kritikaliteit van assets te bepalen. Die methode geeft een diep inzicht in de werking van assets en legt hiermee ook een belangrijke basis voor het bepalen van de gezondheid. Immers, bij elke failure mode (faalwijze) kun je je afvragen of het mogelijk is een conditie-indicator te definiëren. Alle conditie-indicatoren samen vormen dan weer de Health Indicator van de asset.

Als we weer teruggaan naar die oude Mercedes. Voor de startmotor is bijvoorbeeld de initiële levensduur tien jaar, gebaseerd op een gemiddeld gebruik. Op basis van het aantal startbewegingen kan de actuele gezondheid nauwkeuriger worden bepaald. Het meten van de opgenomen stroom van de startmotor geeft mogelijk een nóg betere indicatie. Het uitvoeren van trillingsmetingen om lagerproblemen vast te stellen, zou wellicht nog meer informatie verschaffen, maar dat zou niet in verhouding staan tot de kritikaliteit. 

Met andere woorden: wat is proportioneel? Hier komen Asset Health, kritikaliteit en proportionaliteit bij elkaar.

Een praktijkvoorbeeld uit een industrie waar Asset Health topprioriteit is.

Het inzicht in gezondheid en kritikaliteit op de verschillende niveau’s (asset, system, plant) is essentieel voor professioneel assetmanagement. We zien echter dat veel bedrijven ermee worstelen om dit inzicht goed op orde te krijgen. Deels heeft dit te maken met keuzes die bedrijven moeten maken vanwege beperkte middelen. Waaraan geef je prioriteit? Welke assets of systemen wil je heel goed in beeld hebben en welke zijn minder belangrijk? En dan zijn we terug bij kritikaliteit en risicobereidheid.

Een sector waar geen enkele risicobereidheid is ten aanzien van veiligheid, is de nucleaire energiesector. Het is dan ook interessant te kijken hoe deze sector omgaat met “health”.  

We zien hier daadwerkelijk de drie genoemde “health” niveaus: de Component Health Engineers (CHE), de System Health Engineers (SHE) en de Plant Health Engineers (PHE). De CHE’s worden toegewezen aan één of meerdere componenten (bijvoorbeeld motorgestuurde kleppen). Zij kijken naar de gezondheid van alle kleppen die in verschillende systemen zijn toegepast. Ze beoordelen de prestaties, kijken onder andere naar onderhoudsinterventies, de beschikbare reservedelen, de kennis in de organisatie, de beschikbaarheid van de leverancier en de ervaringen in de industrie. Ze rapporteren hierover periodiek. Deze rapportages gebruiken de SHE’s op hun beurt om de gezondheid van hun systemen te rapporteren. En zo verder tot het Plant Health-niveau.

De degelijkheid en compleetheid waarmee deze analyse wordt uitgevoerd in de nucleaire sector vloeit ongetwijfeld voort uit de strenge regulering. Minder streng gereguleerde sectoren kunnen hier andere keuzes in maken omdat er een ander niveau van risico acceptatie is. De principes zoals toegepast in de nucleaire sector kunnen echter wel als voorbeeld dienen. Het komt altijd neer op proportionaliteit: voor assets die heel kritisch zijn voor je bedrijfswaarden trek je alles uit de kast en voor andere onderdelen accepteer je de risico’s.