Asset Health: onmisbare basis voor onderbouwde investeringen 

De term Asset Health is niet nieuw. Hij bestaat zeker al meer dan tien jaar. Maar hij verdient meer aandacht dan er tot nu toe aan is gegeven. Hij is ook actueler dan ooit nu semi-overheden op het gebied van bijvoorbeeld infrastructuur, nutsvoorzieningen en waterbeheer aan de vooravond staan van grote vervangings- en investeringsprogramma’s voor hun assets die veertig tot zeventig jaar oud zijn. Om de juiste beslissingen te nemen en de volgorde te bepalen moeten ze weten in welke conditie die bruggen, verdeelstations, gemalen en andere bedrijfskritische assets verkeren. Met andere woorden: hoe gezond zijn ze?

Toen enkele jaren terug diverse bruggen er veel slechter aan toe bleken te zijn dan gedacht werd, was er paniek. Veel van de bruggen en tunnels in Nederland dateren uit de jaren 50 en 60. ‘Opeens’ zijn er heel wat aan het eind van hun latijn. Ze kunnen niet allemaal tegelijk worden vervangen – daar is geen geld en geen capaciteit voor. Dus moet Rijkswaterstaat keuzes maken; er is een uitgekiend asset investment plan nodig. 

Andere kijk op assets

De manier waarop naar assets gekeken wordt – of het nu bruggen, gemalen of installaties zijn – is de laatste eeuw ingrijpend veranderd. Neem een drinkwaterpompstation… Dat was een relatief kleine installatie en vroeger woonde de beheerder ernaast. De monteur woonde in hetzelfde dorp, en de directeur misschien ook wel. Iedereen liep op het pompstation rond en wist hoe het ervoor stond met de installatie, het terrein, de onderdelen… Ze zagen dat een pomp lekte en gerepareerd moest worden, of er een zwaardere pomp nodig was of dat het tijd was voor een schilderbeurt. Omdat ze dicht op de assets zaten – die toen overigens nog niet zo werden genoemd – bespraken ze dat met elkaar.

Door centralisering kon de expertise naar een hoger niveau en werd efficiënter werken mogelijk: de monteur kreeg een auto en kwam op een afdeling waar hij met twee of drie collega’s wel twintig pompstations kon onderhouden. De informatie over de installaties moest voortaan wel worden opgeslagen en gedeeld en daarvoor werden processen en systemen ingericht. Met de komst van asset management werd dat mogelijk, net als het communiceren over die kennis en informatie, het maken van beleid en het nemen van beslissingen. 

RAMS

Asset Health draait om inzicht in de assets van een organisatie. Om die ‘gezondheid’ vast te stellen hanteren veel engineers en assetmanagers het voor velen bekende RAMS-model: 

  • Reliability (betrouwbaarheid) – Prestatie
  • Availability (beschikbaarheid) – Conditie
  • Maintainability (onderhoudbaarheid) – Lifecycle
  • Safety (veiligheid) – Compliance

Aan de hand van een auto laat zich dat goed uitleggen…

Reliability/Prestatie: in hoeverre doet je auto wat je ervan verwacht? Dit is een kwestie van vraag en aanbod. De eigenaar van een oldtimer vindt het prima om een week te sleutelen zodat hij op zondag een ritje zonder verstoringen te maken. Maar dat zal beslist geen optie zijn voor een vertegenwoordiger die van zijn auto op aan moet kunnen als hij klanten bezoekt. 

Availability/Conditie: als de conditie zodanig is dat de auto er telkens onverwacht mee stopt, of het aantal reparaties neemt toe, dan gaat het niet goed.

Maintainability/Lifecycle: misschien is de auto nog wel Reliable en Available, maar zijn er geen reserveonderdelen meer te koop, zijn er geen monteurs met juiste kennis, of – zoals bij software – geen ondersteuning meer. Het kan ook zijn dat een nieuwe auto veel zuiniger is en de terugverdientijd voor vervanging pleit. 

Safety/Compliance: alle drie eerdere voorwaarden kunnen ingevuld zijn, maar als de auto geen APK heeft of het is een diesel waarmee je de stad niet in mag, dan is hij alsnog not fit for the job.

Inzicht

Je moet de assets kennen, begrijpen. Je moet weten hoe oud ze zijn, hoe ze slijten en kapotgaan én hoe erg dat is. Als je inzicht hebt in die gezondheid van je assets, dan ben je beter in staat om de juiste besluiten te nemen. Over investeringen, onderhoud, reparatie, vervanging. Dat alles binnen het kader van je bedrijfsproces en het belang en de rol van de afzonderlijke assets daarin.

Assetmanagement in het algemeen en Asset Health in het bijzonder hebben de afgelopen jaren snel aan waarde gewonnen. Dat is mede te danken aan technologische ontwikkelingen die helpen om meer inzicht te krijgen in assets en informatie daarover te delen. Het gaat dan om de combinatie van big data en rekenkracht.

Kennis redden

Daardoor is het mogelijk om de kennisdriehoek te verbeteren. Er zit kennis in hoofden van de medewerkers, kennis in modellen en kennis in data. De kennis die de experts binnen een organisatie met zich meedragen, dreigt door de vergrijzing te verdwijnen: de komende jaren gaan veel mensen met pensioen en hun kennis vertrekt met hen mee. Het blijkt in de praktijk niet eenvoudig om die kennis over te dragen. Onder meer doordat er onvoldoende opvolgers te vinden zijn.

Dus is het zaak die kennis te ‘redden’: door ze vast te leggen en in modellen te stoppen. Modellen waarmee je kunt voorspellen hoe en in welke termijn bepaalde slijtages ontstaan, hoe vaak en welk onderhoud nodig is en wanneer welke onderdelen of complete installaties vervangen moeten worden.

De volgende stap is de modellen te voeden met data. Daarvan worden de modellen beter en betrouwbaarder. Je kunt ze benutten voor systemen en dashboards die de gezondheid van de assets monitoren.

Prominente plek

Door de combinatie van een aantal gelijktijdige ontwikkelingen verdient Asset Health een prominente plek op de agenda van organisaties. Aan de ene kant zijn ze negatief: verouderde assets die dringend aan vervanging toe zijn, vergrijzing binnen organisaties en weglekkende expertise. Aan de andere kant positief: toegenomen deskundigheid op het gebied van assetmanagement en de technologische mogelijkheden met big data, modellen en computerrekenkracht.

Asset Health is in feite onmisbaar voor verantwoorde lifecycle-beslissingen. Je kunt er de prestaties mee vaststellen aan de hand van de eerdergenoemde RAMS-voorwaarden die aan de asset worden gesteld.

Op die basis kunnen infra- en nutsbedrijven evenwichtige meerjaren-investeringsprogramma’s opstellen. Rekening houdend met de beschikbare budgetten, de risico’s van uitval en de gevolgen daarvan, kunnen ze plannen welke assets als eerste aan de beurt moeten komen en welke nog wel even kunnen wachten. Die strategische langetermijnplanning geeft houvast en laat zien wat de behoefte is aan noodzakelijke investeringen, wanneer en waarin. Zodat niet alleen de assets maar ook de organisatie gezond blijft.

Meer weten?

Arjen van Bruchem

Principal Consultant

arjen.van.bruchem@iesbv.nl