De FMECA: wat is het en wat kan je er mee?

Een FMECA is een veel gebruikte analyse maar wat is het eigenlijk? Wat kun je ermee? Wat levert het op? Is een FMECA de moeite waard? In dit artikel laten we zien voor welke toepassingen een FMECA gebruikt kan worden. Daarnaast laten we zien dat het met een goed doordachte aanpak en met beperkte middelen mogelijk is een goed resultaat op te leveren.

Wat is een FMECA?

FMECA is een afkorting voor Failure Mode Effect & Criticality Analysis. Dit betekent dat we onderzoeken (Analysis) op welke wijze een installatie kan falen (Failure Mode) en welk effect (Effect) dit heeft. Vervolgens bepalen we de kritikaliteit (Criticality), ofwel hoe erg vinden we het effect dat optreedt bij het falen. Op deze manier identificeren we onacceptabel faalgedrag en stellen we vast welke beheersmaatregelen getroffen kunnen worden.

Wat is het doel en het resultaat van een FMECA?

In het algemeen kun je stellen dat een FMECA wordt gebruikt om besluitvorming te ondersteunen in relatie tot asset gerelateerde beslissingen. De relatie tussen kosten, risico’s en performance wordt inzichtelijk gemaakt. Hiermee kan je bijvoorbeeld het onderhoudsprogramma beter onderbouwen richting diverse stakeholders. Onderhoud aan assets kost immers geld en in veel gevallen moet het productieproces of de dienstverlening hiervoor onderbroken worden. Daar moet iets tegenover staan. Door inzichtelijk te maken welke ongewenste of onacceptabele effecten kunnen worden voorkomen door te besluiten een systeem preventief te onderhouden (of te modificeren) toon je de toegevoegde waarde aan.

In de meeste gevallen gebruiken wij de FMECA als methode voor het creëren van onderhoudsconcepten voor bestaande systemen (assets). Met de FMECA stellen we in dat geval risico-gebaseerd onderhoud en reservedelen vast.

De FMECA wordt ook gebruikt in de ontwerpfase. In deze fase wordt kritisch faalgedrag geïdentificeerd en ondervangen met een aanpassing in het ontwerp. De investering in een FMECA in de ontwerpfase zal zich in de gebruiksfase terugverdienen. Er worden ontwerpaanpassingen gedaan waarmee structureel kosten worden bespaard in de gebruiksfase én vaak verbeteren ook de (te verwachten) prestaties. Tot slot vormt deze toepassing van de FMECA een basis voor de onderbouwing van benodigd beheer en onderhoud in de gebruiksfase.

Een FMECA kan naast de bovengenoemde basale toepassingen ook gebruikt worden voor andere zaken zoals onderstaande mindmap laat zien. De brede toepassing maakt de FMECA een aantrekkelijk middel om in te zetten.

Hoe pakken we een FMECA aan?

We pakken een FMECA projectmatig aan. De eerste stap is het vaststellen van het beoogde resultaat. Wat wil je precies met de FMECA bereiken? Waar wordt de FMECA voor ingezet? We stellen de doelen, de verwachtingen en de resultaten samen vast. Ook kijken we of een FMECA inderdaad het beste middel is voor het te bereiken doel. Indien nodig helpen we mee met het vinden van alternatieven om het doel te bereiken.

Ook bespreken we de scope van de FMECA en stellen we de grenzen hiervan vast. Wanneer het nodig is om binnen de scope prioriteiten te stellen, voeren we eerst een kritikaliteitsanalyse uit om de meest kritische assets vast te stellen. Ook kun je er, na de kritikaliteitsanalyse voor kiezen om alleen een FMECA uit te voeren op de meest kritische assets. Dit scheelt vaak tijd en geld, maar levert wel een beperkt resultaat op. Hiermee heb je met beperkte middelen toch voor de meest kritische assets resultaat.

Na een verkennend gesprek stellen we een kort plan van aanpak op waarin alle belangrijke aspecten van het project zullen worden genoteerd inclusief kostenbegroting, planning, bemensing, aandachtspunten of risico’s en een kostenbegroting of offerte.

Voor de inhoudelijke analyse maken we gebruik van de 7-stappen van de FMECA zoals we die ook doceren tijdens module 2 van het Certificate In Asset Management (CIAM). De vragen die we beantwoorden:

1. Wat zijn de functies en functionele specificaties van de asset binnen de huidige operationele context?
2. Op welke wijze kan de asset falen en zijn functie niet meer geheel of gedeeltelijk vervullen?
3. Welke oorzaken heeft dit functioneel falen?
4. Welke effecten heeft het functioneel falen?
5. Op welke manier doet dit falen ertoe?
6. Wat kan er gedaan worden om het falen te voorspellen of te voorkomen?
7. Wat moet er gedaan worden als een passende pro-actieve taak niet gevonden kan worden?